Praktyczne konsekwencje dla podmiotów świadczących usługi medyczne
(podsumowanie)
Rekomendujemy sprawdzenie czy na podstawie przepisów obowiązujących od 01.01.2011 w ramach prowadzonego biznesu świadczone są wyłącznie usługi zwolnione z VAT. Jeżeli nie, należy przeanalizować czy jest konieczna rejestracja na VAT oraz opodatkowanie części (lub całości) świadczonych usług stawką 23%.
Analiza – szczegółowe informacje
Do dnia 31.12.2010 nie było raczej wątpliwości, że szeroko rozumiane usługi medyczne są zwolnione z podatku VAT. Oznaczało to, że rozliczając się w zakresie VAT podmioty medyczne nie naliczały VAT na świadczonych usługach oraz nie miały prawa do odliczenia podatku od nabywanych w tym celu towarów i usług. Z tych powodów, w wielu przypadkach lekarze nie składali deklaracji VAT – upraszczając VAT sektora medycznego „nie dotyczył”.
Jednak katalog usług zwolnionych zawarty w polskiej ustawie był generalnie szerszy niż wynikający z przepisów unijnych. Dlatego przepisy zostały zmienione i od 01.01.2011 zakres usług zwolnionych z VAT uległ zawężeniu. W obecnej chwili zwolnione z VAT są generalnie 2 rodzaje usług:
Jednak katalog usług zwolnionych zawarty w polskiej ustawie był generalnie szerszy niż wynikający z przepisów unijnych. Dlatego przepisy zostały zmienione i od 01.01.2011 zakres usług zwolnionych z VAT uległ zawężeniu. W obecnej chwili zwolnione z VAT są generalnie 2 rodzaje usług:
- usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej;
- usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone m.in. przez: lekarzy i lekarzy dentystów, b) pielęgniarki i położne.
Z powyższego wynika, że jednym z warunków zastosowania zwolnienia jest, aby usługi służyły profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Warunek ten rodzi poważne wątpliwości. Istnieje szereg usług o charakterze medycznym, co do których można mieć wątpliwość czy służą one ww. celom. W tym kontekście najczęściej wymieniane są: korekcyjne (estetyczne) zabiegi stomatologiczne i ortodoncyjne (np. tzw. „wybielanie” zębów), chirurgia plastyczna, badania okulistyczne w celu uzyskania prawa jazdy, badania kliniczne i inne.
Oczywiście w wielu sytuacjach nie jest możliwe ustanowienie generalnej reguły. Na przykład usługi chirurgii plastycznej mogą mieć charakter zdecydowanie leczniczy (np. przy oparzeniach) lub bardziej estetyczny (np. korekta kształtu uszu, niezwiązana z zaburzeniami słuchu).
Warto podkreślić, że generalnie regulacje VAT powinny być interpretowane podobnie w całej Unii. O ile w Polsce zmiana definicji usług medycznych zwolnionych z VAT jest dość nowa, o tyle w innych krajach Unii zagadnienia te były już analizowane a niektóre kwestie sporne były rozpatrywane przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości. Przykładowo, w jednym z wyroków ETS wskazał, że działalność polegająca na pobraniu, transporcie, badaniu i przechowywaniu krwi pępowinowej oraz przechowywaniu komórek macierzystych zawartych w tej krwi, jeżeli opieka medyczna udzielana w warunkach szpitalnych, z którą działalność ta powiązana jest wyłącznie potencjalnie, nie jest przeprowadzona, rozpoczęta bądź też planowana.
W tej sytuacji podejście oparte wyłącznie na regulacjach krajowych może okazać się niewystarczające dla prawidłowej oceny czy konkretna usługa podlega VAT czy też jest z niego zwolniona.
Wybór określonej stawki VAT lub zwolnienia bezsprzecznie ma wpływ na rentowność prowadzonego biznesu. Z kolei błąd w tym zakresie może skutkować powstaniem zaległości podatkowych a nawet sankcjami karno-skarbowymi. Dlatego decyzja powinna być dokonana z jak największą starannością.
W związku z powyższym wskazane jest dokonanie oceny czy na podstawie przepisów obowiązujących od 01.01.2011 świadczone przez Państwa usługi nadal podlegają zwolnieniu z VAT. Chętnie będziemy służyć Państwu naszą wiedzą i doświadczeniem w tym zakresie.
W przypadku, gdyby byli Państwo zainteresowani dalszymi informacjami w powyższym zakresie prosimy o kontakt z Bartoszem Małkiewicz (bmalkiewicz@vatac.eu; +48 608-353-140).